Steam Link ve Püf Noktaları

Nedir?

Steam Link, kimilerine göre bir devrim, Sony’nin kabusu ve konsolları bitirecek bir hamle; kimine göre de işe yaramaz, beş para etmez anlamsız bir girişim. Şimdi sakin olup arkamıza yaslanalım. Hayır, her ikisi de değil.

Önce ne olduğunu tam olarak kavramak gerekiyor Steam Link’in. Öyle ki, Steam sayfalarında yazan bazı yorumlarda görebileceğiniz üzere “Bilgisayarım x oyunu kaldırmıyor, Steam Link ile açabilir miyim” gibi enteresan meraklar taşımakta insanımız. Tabi Türkiye’de resmi olarak satılmayan bir ürünün zihinlerde çok net bir konumda olmamasını da belki anlayabiliriz.

Steam Link, bir mirror uygulaması. Streaming, yansıtma, paylaşım vs. gibi kavramlarla karşılayabiliriz işlevini. Yani aslında yaptığı iş, sizin bilgisayarınızda akmakta olan ekran görüntüsünü cihazı bağladığınız başka bir TV, projeksiyon cihazı vb. ekranda göstermek. Yani sizin bilgisayarınızın yapamadığı şeyleri yapabilecek niteliklere hâiz değil. Bilgisayarınız açık ve çalışır konumda olacak ve fakat siz dilerseniz başka bir odada daha büyük bir ekranla, sessiz ve kablo karmaşası olmadan bilgisayarınızın başta oyun olmak üzere(*) keyfini sürebileceksiniz. Buraya bir yıldız koyduk, çünkü Steam Link’in yapabildikleri yazılım boyutunda biraz esnetilebilir nitelikte ki buraya daha sonra değineceğiz.

Kimler İçin?

Steam Link’i almanız için önce mantıklı birkaç senaryo sıralayalım. Bir kere, eğer kullanmadığınız ya da kullandığınız ama TV ya da hangi cihazı ekran olarak kullanacaksanız ona kolaylıkla takabileceğiniz bir dizüstü bilgisayara sahipseniz Steam Link edinmenize gerek yok. Yani bir masaüstü bilgisayarınız var ve onu TV’den bu şekilde o bilgisayarı salona taşımadan yönetmek istiyorsanız, istemci cihaz olarak Steam Link yerine dizüstü bilgisayarınızı kullanabilirsiniz. Çünkü aslında burada gerçekleşen iş Steam’in “Ev İçi Yayın” uygulaması. Bu özelliğe Steam ayarlardan ulaşabilir, iki cihazı eşleştirip örneğin evinizin üst katında bir odanızda masaüstü bilgisayarınız açıkken, alt kattaki salonda televizyonunuza bağladığınız dizüstü bilgisayarınız aracılığıyla masaüstü bilgisayarınızdaki oyunları oynayabilirsiniz.

Peki Steam Link ne işe yarıyor? Bu senaryodaki dizüstü bilgisayar yerine istemci cihaz görevini görüyor.Eğer salonunuzda fan gürültüsü, büyük bir kasanın kaba görüntüsü ve bir sürü kablo olmadan da ailenizle ya da kendiniz oyun oynayarak vakit geçirmek istiyorsanız ve bu amaç dahilinde kullanabileceğiniz bir güncel dizüstü bilgisayar yoksa ya da var fakat Steam Link’in küçük ve kompakt yapısı sizi cezbettiyse, evet, siz Steam Link almalısınız.

Genel Özellikleri ve Kutu İçeriği şu şekilde:

• 60 FPS’de 1080p çözünürlük
• Kablolu 100 Mbit/s hızlı Ethernet ve kablosuz 802.11ac 2×2 (MIMO) ağ yetenekleri
• 3 USB 2.0 portu
• Bluetooth 4.0
• HDMI çıkışı

• Steam Link
• Güç kablosu ve adaptörü (Toplam 4 adet güç adaptör ucu barındırıyor kutu, bu yönüyle oldukça zengin, her tür prize uyacaktır.)
• HDMI 2.0 kablosu
• Ethernet kablosu

Sağlıklı Çalışıyor mu?

Steam Link hakkındaki aşırı olumlu ve aşırı olumsuz tepkilerin kaynağında Steam Link üzerine oluşan beklentiler ağırlık kazanıyor. Konsol oyunculuğunu bitirebilecek bir yapıda değil Steam Link nitekim kendisi sadece streaming yapan bir cihaz, yani mevcut olarak evin başka bir odasında bir ekran kartı, işlemci, bellek ve depolama gibi üniteler ortaya bir görütnü çıkarıyorlar ve bu cihaz sadece o görüntüyü televizyon ekranınıza naklediyor. Dolayısıyla konsolla kıyaslamak anlamlı değil. Sadece şu denebilir ki, konsol oyunculuğunun rahatlığını kısmen bilgisayar oyuncularına getiriyor. Peki işe yaramaz çöp bir ürün mü? Asla değil. Eğer beklentilerinizi doğru tutar ve uygun alt yapıyı oluşturursanız gayet de sizi memnun edecek bir sonuç elde edebiliyorsunuz.

Steam Link ya da daha genel teknoloji olan Steam Ev İçi Yayın’ı kullanmanız için bilgisayarınızın ve istemci cihazın (Steam Link) aynı ağa bağlı olması gerekiyor. Yani görüntü akışı router aracılığıyla sağlanıyor. Burada ortaya iki seçenek çıkmakta. Steam Link (ya da daha genel olarak Ev İçi Yayın) kablosuz bağlantıyı destekliyor. Ancak dikkat edin, sadece destekliyor. Aktarılacak veri sürekli akış halinde olacak ve 50mbps civarında bir tutarı bulabilecek. Dolayısıyla bir kere bu cihazdan (ya da genel anlamda Ev İçi Yayın’dan) verim almak istiyorsanız, kesinlikle kablolu bağlantı tercih etmelisiniz. Hem sunucu bilgisayarınız routera kablo ile bağlanmalı hem de istemci cihazınız routera kablo ile ulaşmalı. İkinci cümlenin sonunda bağlanmalı yerine ulaşmalı sözcüğünü tercih ettim çünkü Steam Link mantığı gereği başka odalarda aynı içeriğe erişmek istediğimiz için bir routera hem sunucu konumdaki bilgisayarımızın hem de başka bir odadaki televizyon yanında bulunacak istemci cihazımızın aynı kolaylıkla doğrudan bağlı olması pek kolay olmayabilir. Bu durumda powerline adaptörler imdadımıza yetişiyor. Çok detaya inmemekle birlikte, powerline adaptörler elektrik hattı üzerinden veri akışı sağlayan cihazlar olarak karşımıza çıkmakta. Bu veri internet olabileceği gibi görüntü de olabiliyor. Şahsen TP-Link markasının TL-PA7020P KIT adlı ürününü kullanıyorum ve oldukça memnunum. Bu noktada tavsiyem, eğer powerline ürünü kullanacaksanız gigabit portlu cihazları tercih etmeniz olacaktır. Powerline senaryosunda ethernetin bir ucu Steam Link’e, bir ucu ona en yakın prize takılı powerline cihazında olacak. Sunucu odasında ise yine prizdeki powerline cihazdan çıkan ethernet kablosu routerdaki boş bir porta girecek. Hepsi bu kadar.

Peki bağlantılarımızı bir şekilde tamamladık ve doğrulama yaparak gidelim, Steam Link’in verimli çalışması için bu bağlantılarımızı kablolu olarak tamamladık. Şimdi görüntü işleme ve stream ayarları var. Steam Link’i ilk olarak çalıştırdığınızda sunucu bilgisayarınızda da Steam’i açarak bir pin kodu ile eşleme gerçekleştiriyorsunuz. Bu arada, eğer Steam’in yan ürünü olan Steam Controller kullanmayacaksanız, başlangıçta Steam Link’e kablolu ya da kablosuz çalışan bir klavye mouse ya da ayrı bir kontrolcü takabilirsiniz. Eşleme ardından aslında oynamaya hazırsınız. Fakat önce ayarlara bakmakta fayda var:

Ayarlar sayfasında resimde gördüğünüz kategoriler altında bazı seçenekleri değiştirme şansına sahipsiniz. Fakat işleyişi daha ziyade etkileyen Display(Görüntü) ve Streaming(Yayıncılık) seçenekleri. Display Steam Link’i bizim istemci ekranımız için (örn. salon televizyonu) ayarlayacağımız başlık. Streaming sekmesinde ise anlık veri yoğunluğunu belirleyecek hızlı ayar seçenekleri olan “Hızlı”, “Dengeli” ve “Güzel” seçenekleriyle birlikte alttan gelişmiş seçenekler kısmına girdiğinizde “Bant Genişliği Sınırı”, “Çözünürlük Sınırı” ve “Performans Arayüzü” gibi bazı değişkenleri göreceğiz.

Hızlı ayarlardan bahsetmek gerekirse elbette “Hızlı” seçeneği akıcılığın daha çok önemsendiği, bazı paket kayıplarının görmezden gelineceği seçenek. Tam tersi konumunda ise “Güzel” seçeneği yer alıyor. Bunu deneyimleyerek size uygun olanı seçmeniz gerekmekte. “Bant Genişliği Sınırı” seçeneğini “otomatik” olarak ayarlayıp çözünürlük sınırını da yine kendi deneyiminize göre belirlemeniz gerekmekte. Size tavsiyem nihai ayarlarınıza ulaşana kadar bu bölümden ulaştığınız “Performans Arayüzü” seçeneğini aktif yapmanız yönünde olacak. Yine hem yayını başlattığınız zaman Steam Big Picture modundaki ayarlar sekmesinden ulaşabileceğiniz hem de sunucu konumdaki masaüstü bilgisayarınızdaki Steam ayarlarından ulaşabileceğiniz bir “Ev İçi Yayın” ayarları kısmı var ki orada da benzer “Hızlı”, “Dengeli” ve “Güzel” hızlı ayarları görebileceksiniz. Fakat burada ek olarak “Gelişmiş Sunucu Seçenekleri” ve “Gelişmiş İstemci Seçenekleri” menülerine ulaşmanız mümkün. Buraya da kısaca değinelim.

“Gelişmiş Sunucu Seçenekleri” sekmesinde donanım kodlaması ve yakalama çözünürlüğünü dinamik olarak ayarlama seçeneklerini etkinleştirmenizi öneririm. Fakat yine de herkesin bilgisayar, ağ ve kurulum bileşenleri değişkenlik göstereceği için nihai ayarlarınızı “Performans Arayüzü”ne göre yapmalısınız. Son olarak “Gelişmiş İstemci Seçenekleri” kısmında da bant genişliği sınırının otomatik konumda olup donanım kod çözme seçeneğinin aktif olmasını önermekteyim. Çözünürlükler de dahil tüm bu ayarları nihai olarak belirleyeceğimiz “Performans Arayüzü” kısmına bakalım şimdi.

Her şeyi tamamladınız ve yayını başlattınız. O anda sol alt köşede bazı bilgiler akmaya başlayacak.

Capture ibaresinin yanında yayın çözünürlüğünüzü görmekteyiz. Dikkatinizi çekmek isterim, bu çözünürlük bizim yayınımızın çözünürlüğü. Yani sunucu konumdaki bilgisayarımızda gerçekleşen görüntünün decode edildiği çözünürlük. Özetle, ne kadar düşük o kadar akıcı bir görüntü. Fakat 1280x720p çözünürlüğün altına düşmenizi önermem. En azından HD seviyede kalmış olursunuz böylece. Zaten Steam Link’in maksimum desteği de 1920x1080p Full HD çözünürlük.

Streaming Latency ibaresi yayınımızın bize nasıl bir gecikmeyle ulaştığı bilgisinin yer aldığı alanı anlatmakta. Display kısmındaki 12.31ms bu görüntü Big Picture arayüzünde bulunduğumuz için normal. Asıl test oyun esnasında olmalı. Bu gecikme değeri önemli çünkü asıl verimi belirleyen kilit nokta bu değerde saklı. Siz Steam Link ile bir oyun oynarken bir tuşa bastığınızda o tuşun yansıması olacak hareket ne gibi bir gecikmeyle ekranda beliriyor, buradan bunu anlıyoruz. Elbette bu değerler oldukça düşük, gözle zar zor belki seçilebilecek düzeyde. Fakat şöyle bir tabloyu aklınızda tutup nihai ayarlarınızı buna göre belirlemenizde fayda var:

• ≤16.67ms*  = Excellent
• 17-25.00ms = Very Good
• 26-33.34ms = Good
• 34-41.67ms = Average
• 43-50.01ms = OK
• 51-58.34ms = Borderline
• ≥66.67ms  = Bad

Yani 16.67ms ve altında bir sonuç alıyorsanız bir oyun esnasında stabil olarak, o halde Steam Link ile mükemmel bir verim alıyorsunuz demektir. Unutmayın, bu değerleri değiştirmek büyük ölçüde tercihlerinize bağlı olacak. Ben 1280x720p Capture ve “Hızlı” ayarlarında The Witcher 3: Wild Hunt oynarken ortalama 23-25ms gecikme elde ediyorum. Aynı ayarlarla Stick Fight: The Game oynarken 16ms civarı bir gecikme alıyorum. Yani oyunun görüntü bakımından veri yoğunluğu da gördüğünüz gibi gecikmede belirleyici bir unsur. Gecikmeler benim için “Hızlı” ayarını “Güzel” durumuna getirmemle The Witcher 3: Wild Hunt oynarken 30ms civarına, Stick Fight: The Game oynarken 21ms civarına yükseliyor. Yani benim kurulumumda “Hızlı” ve “Güzel” arası ortalama 5ms bir gecikme farkı var ki oyunda kaldıkça aslında bu 2-3ms civarına da düşüyor. Bu hızlı ayara ek olarak 1080p Capture değeri ile oynadığım zaman gecikme değeri Stick Fight: The Game için 33ms civarına yükseliyor ki fark edilir bir noktaya varmış oluyor diyebilirim.

Son Notlar

Bu noktada önemli bir not, mutlaka televizyonunuzun görüntü modunu “Oyun” konumuna getirin. Hatta bunu yaparken “Performans Arayüzü” açık olsun ve değişimi kendi gözlerinizle görün. “Oyun” modunda pek çok gecikmeye sebebiyet veren ekstralardan arınıyor televizyonunuz ve daha akıcı, daha az gecikmeye sahip bir görüntü elde ediyorsunuz. Bununla birlikte yine not olarak belirtmekte fayda var ki, ben kurulumumda odalar birbirine çok uzak olduğu için ve ortalıkta kablo karmaşası istemediğimden dolayı powerline adaptör kullandım. Evet elbette bir kablosuz ağ gecikmesi yok fakat 3-5ms bu powerline ağına ekleyebilirsiniz. Şayet siz doğrudan ethernet ile routera bağlanacaksanız hem sunucu hem istemci kanadında, o halde daha avantajlısınız demektir.

Steam Link 3 adet USB 2.0 portu ile geliyor. Ek olarak deneyimime göre harici güç beslemeli USB hub da takabilirsiniz bir porta, sorunsuz okuma yapıyor. Cihaz PS4, XBox ve diğer harici USB kontrolcüleri destekliyor. Arayüz ayarlarından ilgili ayarlara ulaşabilirsiniz. Ben Steam Link’i kablosuz kontrolcü ve kablosuz klavye&mouse set ile kullanıyorum ve bir sorun yaşamamaktayım. Kontrolcü olarak Logitech F710 ve klavye&mouse set olarak da Logitech MK520 tercih ettim. Mk520 de w-a-s-d aynı anda kullanılabiliyor kezâ yön tuşları ve w-a-s-d nin birlikte kullanılmasında da bir sorun yok. Space, shift, ctrl gibi tuşlarda da birlikte kullanımda bir engel tespit edemedim. Sadece yön tuşları ve shift basılı haldeyken space komutunu 2-3 kez basarak verdirebildim. Yani daha “gamer” bir klavye ihtiyacınız varsa bu anti-ghosting özelliklerini iyi araştırmalısınız. Fakat bu set Steam Link’e yüklediğim anlam boyutuna yeterli geldi benim için.

Kontrol cihazı hususunda önemli gördüğüm bir detayı daha paylaşayım. Tavsiyem, bu tür kablosuz cihazların alıcısını önce sunucu konumdaki bilgisayara takıp orada gerekli otomatik sürücü kurulumlarını sağlamanız ve ardından Steam Link’e takarak orada kullanmanız yönünde olacaktır. Böylece bir sorun yaşama ihtimaliniz oldukça düşük olur.

Kablosuz cihazlarla ilgili bir gecikme var mı? Evet var. Fakat kablosuz cihazların doğasında olduğu kadar var. Yani bu cihazları sunucu konumdaki bilgisayarda kullandığınızda ne kadar ve nasıl bir gecikme hissedebiliyorsanız o kadarı Steam Link için geçerli olacaktır. Tabi kablolu şekilde kullanmanız da mümkün Steam Link’e takacağınız kontrolcüleri fakat benim bu cihaza yüklediğim anlamla çelişen bir kablo karmaşası ortaya çıkacağı için şahsen ben tercih etmedim.

Ek olarak direksiyon&pedal&vites vb. kontrolcü setlerini de Steam Link üzerinden kullanmanız mümkün. Yine altın kural bunları önce sunucu konumdaki bilgisayarda çalıştırmak (bir kereye mahsus olarak) ve ardından Steam Link’e takmak olacaktır. Burada önemli bir nokta var, o da VirtualHere. 3. parti bir yazılım olan VirtualHere, Steam Link’in son versiyonuyla arayüze dahil oldu. Bu yazılım sayesinde sunucu konumdaki bilgisayarınıza Steam üzerinden VirtualHere indirerek o bilgisayarda kurulum ve tanıtımını yaptığınız direksiyon setinizi Steam Link’teki VirtualHere menüsünde de tanıtarak sorunsuz biçimde kullanabilirsiniz. Sadece direksiyon seti değil, usb bağlantıyla çalışan hemen her cihazı bu sayede Steam Link üzerinden kullanabilirsiniz.

Yazının başlarında değinmiştik, Steam Link ile sadece Steam kütüphanesi oyunlarına erişiminiz yok. Aynı zamanda Big Picture modundan çıkarak masaüstünüze erişebilir, tarayıcıyı kullanabilirsiniz. Açıkçası bilgisayarınızla yapabildiğiniz her şeyi yapabilirsiniz.

Peki farklı mağaza oyunlarını (örn. Origin, UPlay) oynayabilir miyiz? Evet oynayabiliriz. Bunun için temelde iki yol var. Birincisi, Big Picture modundan çıkıp masaüstüne dönmek ve ilgili mağaza uygulamasını açıp oyunu başlatmak. Fifa 17‘yi bu şekilde test ettim ve ortalama 27ms gecikmeyle (1280x720p + “Hızlı” ayar) oynadım. Steam oyunlarına nazaran (1-1.5) ping değeri de 2.5 civarında seyretti. Bir başka yöntem ise biliyorsunuz Steam kütüphanesine Steam dışı oyun bağlantısı ekleyebiliyoruz. Origin ve UPlay istemcilerini oraya oyun olarak eklemeyi ve böylece başlatmayı önerenler olmuş, denemedim belki farklı performans değerleri elde edilebilir.

Son kısımda Steam Link’ten ne beklememeliyiz, Steam Link’i ne için kullanmamalıyız buna değinelim. Steam Link bir konsol ya da bilgisayar değil. Sadece görüntü aktarımına ek taktığımız kontrolcü cihazların veri aktarımını da yapabilen küçük ve basit bir cihaz. Kablolu dahi kullansak, hatta en mükemmel senaryoda bile masaüstü bilgisayar ortamındakinden daha fazla bir gecikme süresine sahip olacağız. Bugün 5ms, 2ms, 1ms tepkime süresine sahip monitörler, 1000Hz/1ms fareler, benzer nitelikle klavyeler ile rekabetçi oyunlar oynamaktayız. Anlık reaksiyonun, komutun ve hassasiyetin hayati olduğu bu oyunlar elbette ki en iyi düzeyde bile 10-20ms arasında gezen gecikme sürelerine sahip bu sistemle oynanmamalı. Kezâ kablosuz kontrolcülerle kullanıyorsak Steam Link’i, bu gecikmeye bir de kablosuz kontrolcülerin “doğal” gecikmelerini eklemek gerekecek. Dolayısıyla CS:GO, PUBG, Insurgency ya da farklı kategoride anlık reaksiyonun önem arz ettiği oyunlar için Steam Link uygun bir çözüm değil. Kablolu bağlantınız yoksa ya da kurabilecek halde değilseniz yine Steam Link’i tercih etmemelisiniz. Kablosuz bağlantı desteği sizi aldatmasın, emin olun verim alamayacaksınız.

Steam Link, single player, coop ya da ayrık ekran/yerel eşli oyun tarzı oyunlar içinse biçilmiş kaftan diyebiliriz. Geçin salonunuza, ister kendiniz ister arkadaşlarınızla güzel bir hikayeye sahip bir oyun oynayın ya da karşılıklı mücadele edin. Seçim sizin. Fakat Steam Link’in ne olduğunu bilerek hakkını teslim edin.